De olifant in de porseleinkast
Afgelopen week hebben drie fondsenwervers mij benaderd met de vraag wat ik van Stichting Donateursbelangen vind. Het communicatieoffensief van de stichting in de afgelopen twee maanden heeft mij na enige twijfel toch doen besluiten mijn mening publiekelijk te maken. Alhoewel de intenties van de stichting niet verkeerd zijn, vraagt de huidige manier van communiceren wel om een reactie.
Sinds de lancering van Stichting Donateursbelangen kom ik ze in de fondsenwervende wandelgangen vaak tegen. Er wordt veel over gepraat en meestal negatief. Dat komt met name door de recente optredens in EenVandaag (zie hier en hier) en op social media. De gekozen communicatiestrategie is bijzonder te noemen.
De stichting zegt op haar website zich in te zetten ‘voor het versterken van het vertrouwen tussen gevers en goede doelen waarbij via een moreel kompas fondsenwerving rekening gehouden wordt met de wensen en voorkeuren van (individuele) donateurs’. Rekening houden met wensen en voorkeuren van donateurs is natuurlijk hartstikke goed. Maar of daar een aparte stichting voor moet worden opgericht is wat mij betreft zeer de vraag.
Aan de hand van een flinke lijst van twaalf punten moet het goede doel verklaren zich te houden aan het kompas. De keuze voor de formulering van de woorden Moreel Kompas wekt bij mij de indruk dat iedereen die dat niet zou doen zich er niet aan zou houden en immoreel bezig is.
In het vorige week verschenen branded content-artikel op fondsenwerving.nl probeert de stichting zich te verzekeren van een zeker bestaansrecht in de goede doelen sector. Op de website van de stichting zijn in de geplaatste afbeelding reeds de ambities weergegeven, naast brancheorganisatie GDNL en toezichthouder CBF.
In het artikel worden de resultaten gepresenteerd van een marktonderzoek onder duizend donateurs. Meer dan uitvoerig wordt de onderzoeksmethodiek uitgelegd. Echter, ook representatief opgezet onderzoek kan systematische fouten bevatten, zoals sociaal wenselijke antwoorden waardoor uitkomsten niet valide zijn.
Het onderzoek zit vol met vragen die de onderzoekspopulatie, hoe representatief ook, een richting opstuurt waar ze, naar mijn mening, nog nooit serieus over hadden nagedacht, en dus niet zoveel gewicht gegeven zou moeten worden. Zoals de vraag over een centrale app:
· In hoeverre vindt u het belangrijk of onbelangrijk om in een centraal register of een centrale app als donateur aan te kunnen geven dat goede doelen bij u aan de deur mogen aanbellen?
Of een suggestief karakter bevatten, zoals deze privacy vraag:
· In hoeverre vindt u het belangrijk of onbelangrijk dat uw privacy gewaarborgd wordt waarbij er geen privacygegevens van donateurs verkocht of onderling gedeeld worden door goede doelen?
De stichting zegt een voorstander te zijn van donateurgerichte fondsenwerving. Echter, dat wordt direct vertaald naar de thema’s van transparantie en privacy. Donateurgerichte fondsenwerving is zoveel meer dan dat! Het is een holistische benadering waar de donateur centraal staat die in de hele organisatie tot uiting moet komen. De beperkte benadering van de stichting lijkt hiermee de plank flink mis te slaan.
Een van de centrale boodschappen van de stichting is dat donateurs transparantie zouden willen. Dat wordt bijvoorbeeld vertaald naar gedetailleerde transparantie binnen wervingskanalen. Het gaat de donateurs niet om transparantie! Ik heb de afgelopen twintig jaar nog nooit donateurs massaal om cijfermatige transparantie horen vragen. Donateurs willen weten wat er met hun geld gebeurt, welke impact hun donatie maakt. En dat is een subjectieve beoordeling van donateurs die je niet in een norm kan stoppen.
Een ander onderwerp waar de stichting op focust is privacy.
In een artikel over Cybersecurity op fondsenwerving.nl staat de volgende uitspraak van Tom Wolters:
‘Ik vind dat de goededoelensector een soort datahonger heeft. Je hebt in feite niet meer nodig dan een e-mailadres en telefoonnummer van een gever om die te kunnen bereiken. Mijn advies is zo min mogelijk data van donateurs op te slaan. Dat voorkomt dat veel persoonlijke gegevens ooit gestolen worden. Ik begrijp dat goede doelen op basis van data analyses maken en nieuwe marketingplannen maken. Maar het gaat wel om persoonsgegevens. Daar moet je voorzichtig mee zijn.’
Deze quote wordt door de stichting ook gebruikt. Het lijkt erop dat de stichting wil zeggen dat de systemen van goede doelen zo lek zijn als een mandje. Of dat de data, om lekkage te voorkomen, bij voorbaat maar niet verzameld moet worden. Zo min mogelijk data van donateurs opslaan?! Uiterst slecht advies in de context van fondsenwerving. Zullen we Formule1 coureurs dan ook adviseren om zich uit veiligheid aan de maximumsnelheid van 120 km/u te houden?
“Stichting Donateursbelangen weet nu wat er leeft onder donateurs en zal haar belangenbehartiging op basis van de onderzoeksresultaten uitvoeren.”
De oorsprong van de stichting ligt in de mening dat er veel mis zou gaan in de markt ten aanzien van donateurs. Dat is niet zo. Bovengenoemd rapport zou die onterechte mening een zekere onderbouwing moeten geven. Er zijn uiteraard wel eens klachten, maar daar zijn prima procedures voor ontwikkeld om daar mee om te gaan en ze tegelijkertijd in de toekomst te voorkomen. Bovendien staan de klachten niet in verhouding tot de tientallen miljoenen donateurservaringen die wel goed gaan. Ik krijg sterk het idee dat de stichting haar eigen visie ten aanzien van de fondsenwervingpraktijk aan de sector wil opleggen.
De manier van communiceren, de beperkte definitie van donateurgerichte fondsenwerving, maar vooral dat bepaalde thema’s voor donateurs nu groter worden gemaakt dan ze in werkelijkheid zijn, berokkent vermoedelijk meer schade aan de sector dan het goed doet. Het onderzoek vind ik persoonlijk geen sterke voedingsbodem voor verdere belangenbehartiging.
Alles kan wel verkondigd worden uit naam van het goede met de sector voor hebben, maar het tegenovergestelde lijkt nu te worden bereikt.
Dit blog is gister ook verschenen op fondsenwerving.nl