Stijgers (en dalers) in de Nederlandse fondsenwerving markt

Het is alweer een paar jaar geleden, maar ik heb de jaarlijkse CBF cijfers weer eens op een rijtje gezet voor jullie. Het geeft een goed plaatje van de grootste stijgers en dalers in de Nederlandse fondsenwerving markt.

De cijfers heb ik gekregen van toezichthouder CBF (*). In mijn analyse zitten 224(**) organisaties die op 5 december 2017 bekend waren bij het CBF. Ik bekijk in deze analyse inkomsten eigen fondsenwerving per jaar volgens de CBF definitie, maar exclusief inkomsten uit nalatenschappen, vanwege het minder stuurbare karakter op de termijn die wij hier bekijken. 

Uiteraard zijn hogere groeipercentages makkelijker te bereiken als het om kleinere bedragen gaat. Daarom heb ik ze opgedeeld in 3 segmenten om de vergelijking in groeipercentages enigszins logisch te laten zijn:

  • 10M+ (32 organisaties)

  • 2,5M - 10M (65 organisaties)

  • 0,5M - 2,5M (127 organisaties)

Elke organisatie heb ik binnen zijn eigen segment gerangschikt op het gemiddelde van de rangschikkingen van groeipercentages op de korte termijn groei ('16 tov '15 en '15 tov '14) en de lange termijn (de gemiddelde groei (CAGR) van '16 tov '12 en '15 tov '11). Dit geeft een aardig beeld van organisaties die al langere tijd goede en slechte resultaten laten zien. Er zijn nog vele andere manieren te verzinnen om zoiets aan te pakken, maar deze leek me redelijk goed.

Uiteraard zeggen de cijfers niks over HOE deze organisaties dit hebben gedaan. Voor de een zal het opschalen van succesformules zijn, voor de ander een klapper bij een groot evenement, en voor weer een ander een investering die zich na jaren begint uit te betalen. (Voor de #1 in de eerste categorie zat het in een Fonds op Naam van meer dan 50 miljoen euro...) 

Ook zegt het niks over de prioriteit die deze vormen van fondsenwerving krijgen binnen de organisatie. Bij sommige organisaties zijn inkomsten uit bijvoorbeeld institutionele fondsenwerving of internationale verbanden zo groot dat particulieren, bedrijven en fondsen/stichtingen minder aandacht krijgen. Er zijn organisaties die te maken hebben met een bestuur dat niet wil meewerken. En sommige organisaties zijn gewoon ingedut. Je kan het in ieder geval niet afleiden uit deze analyse. En je moet dat ook heel voorzichtig zijn met conclusies trekken.

Maar wat zegt het dan wel, en wat kan je hiermee? Het laat duidelijk zien dat sommige organisaties hier beter in zijn in de afgelopen jaren dan andere organisaties. Enkele vragen die je jezelf moet stellen: Wat doen die organisaties dan zo goed? Welke mensen zitten daar? Welke beslissingen hebben zij de afgelopen jaren genomen? Welke middelen hebben zij geïnvesteerd? Welke producten, programma's, proposities, campagnes en doelgroepen werken ze mee? 

Praat met ze  en probeer het te achterhalen. Want één ding is zeker. Er zijn organisaties die sneller groeien dan jij.

DE UITKOMSTEN

In de categorie Inkomsten uit eigen fondsenwerving (excl. nalatenschappen) van boven de 10 miljoen is er een duidelijke, maar ook bijzondere #1: Het Oranje Fonds. Door een Fonds op Naam van meer dan 50 miljoen euro hebben ze een "klein sprongetje" gemaakt in deze analyse. Stichting Vluchteling en KiKa zijn prachtige nummers 2 en 3 die zowel op korte als lange termijn heel goed scoren. Ontzettend knap!

Interessant zijn ook de totalen per segment. De gigantische groei van het Oranje Fonds zorgt uiteraard voor een vertekend beeld, maar zelfs zonder die enorme sprong groeit het hele segment van 10M+ met bijna 6% tov vorig jaar, wat behoorlijk is in historisch perspectief.

In de categorie 2,5 - 10 miljoen euro rolt het Amsterdams Universiteitsfonds eruit als groeiwinnaar. Hersenstichting en Make-a-Wish Nederland groeien de laatste jaren ook erg hard en staan op nummers 2 en 3. In dit middelste segment zien we overigens voor het eerst in 9 jaar een daling op totaalniveau.

In de categorie 0,5 - 2,5 miljoen euro is de winnaar Both ENDS, met name door een flinke groeispurt in 2016. Hendrick de Keyser en Prins Claus Fonds timmeren ook goed aan de weg.  Dit derde segment laat een stabiele groei zien op totaalniveau.

In bovenstaande rangschikking kijk ik naar de inkomsten van 2011 - 2016. Maar ik heb de data van 2007 - 2016 ook bekeken. En ik wil graag een aantal organisaties noemen die sterk presteren door in die 10 jaar van de 9 mogelijke jaren groei ten opzichte van het jaar daarvoor (bijna) elk jaar groeien! 

Compassion Nederland en Save the Children Nederland presteren het om vanaf 2007 elk jaar te groeien! En ik heb zo het vermoeden dat ze dat nog wel even gaan volhouden. Een geweldige prestatie!

KiKa, Hersenstichting, AMREF Flying Doctors, MAF Nederland,  Milieudefensie, Wycliffe Bijbervertalers, Vrienden van de Hoop, Stichting Mensenkinderen, Gevangenenzorg Nederland, Trombosestichting en Stichting Wakker Dier staan slechts 1 keer in het rood in de afgelopen 9 jaar. Heel erg knap om dergelijke groeicijfers neer te zetten! 

Zo, nu snel downloaden, lezen en rondsturen...

(Onderstaande download is alle drie de segmenten bij elkaar in 1 bestand.)

Vragen? Let me know.

Update 21 december: De vergelijking van cijfers gaat uiteraard uit van een gelijkblijvende definitie van deze inkomsten. Met invoering van de nieuwe richtlijn 650 Fondsenwervende organisaties in 2016 is dat nog steeds het geval. Echter, waar mogelijk een klein verschil ontstaat is dat de verkopen goederen nu niet meer tot de eigen fondsenwerving wordt gerekend, maar tot de baten als tegenprestatie voor levering van producten en/of diensten. Gelukkig is de omvang van de verkopen goederen (brutowinst) beperkt t.o.v. het totaal Baten uit eigen fondsenwerving. Baten als tegenprestatie voor levering van producten en/of diensten (nieuwe definitie) is veel ruimer. Hierbij dient gedacht te worden aan entreegelden, eigen bijdragen, advertentie inkomsten abonnementsgelden maar ook vergoedingen voor presentaties e.d. (voorheen verantwoord onder Overige baten). Deze wijziging is in de vergelijking nadelig voor 34 organisaties en heeft betrekking op 7 miljoen euro in 2016 (ten opzichte van 1,2 miljard euro totale inkomsten in deze analyse). Het grootste nadeel is voor Dorcas. Zij heeft aan baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten ongeveer 3 miljoen euro verantwoord in de laatste jaren. Voorheen werden deze inkomsten verantwoord onder de baten uit eigen fondsenwerving en nu dus niet meer.

(*) Over het CBF: Het CBF wil als toezichthouder van goede doelen in Nederland bijdragen aan het publieksvertrouwen door de volgende vragen zo goed mogelijk te beantwoorden: Doet een organisatie wat ze belooft te doen? Gaat de organisatie zorgvuldig om met elke euro en legt ze verantwoording af? Dit doet het CBF op basis van een beoordeling van onafhankelijk vastgestelde kwaliteitseisen.

(**) Eigenlijk waren het er 223. Echter, de jaarcijfers van Cordaid over 2016 zijn nog niet officieel gepubliceerd. Maar gezien de omvang van de organisatie heb ik deze wel toegevoegd aan de lijst. Op basis van hun inkomsten van 2015 zouden ze de 17e plek bezetten in omvang van hun inkomsten eigen fondsenwerving, exclusief nalatenschappen.