In mijn studententijd hoorde ik voor het eerst over de Gouden Eeuw van de Filantropie. Ik zat toen op de Vrije Universiteit en volgde een aantal colleges bij Professor in de Filantropie Theo Schuyt. Hij vertelde in geuren en kleuren over de opkomst van de verzorgingsstaat, terugtrekkende subsidies en de opkomst van filantropie. De Gouden Eeuw van de Filantropie omschrijft waar we middenin zitten: nu en in de komende jaren vindt de grootste welvaartsoverdracht tussen generaties plaats in de geschiedenis van Nederland.

De nalatenschappenwervingprogramma’s bij goede doelen zijn de afgelopen 20 jaar dan ook flink in aantal gegroeid. Dat lijkt me heel terecht. Eerder heb ik de verzamelde jaarcijfers (2009-2018) van het CBF al eens verwerkt in een groeianalyse. Deze keer heb ik de inkomsten uit nalatenschappen eens van dichterbij bekeken. En dit zijn 4 interessante inzichten:

• Op 13 december 2019 waren bij 221 organisaties inkomsten uit nalatenschappen bekend in 2018. Deze groep was goed voor 320 miljoen euro inkomsten uit nalatenschappen op een totaal van 1,6 miljard baten eigen fondsenwerving. Oftewel organisaties met inkomsten uit nalatenschappen ontvingen in 2018 gemiddeld 21% van hun baten uit nalatenschappen. Gemiddeld over de periode 2014-2018 was dat 20%.

• Van de 59 organisaties die in 2018 meer dan 1 miljoen inkomsten uit nalatenschappen ontvingen was het aandeel zelfs 27% uit nalatenschappen. In de periode 2014-2018 was dat 26%.

• Van de 83 organisaties met meer dan 5 miljoen baten eigen fondsenwerving in 2018 was het aandeel inkomsten uit nalatenschappen 21% (282 miljoen euro). In de periode 2014-2018 ontvingen zij 6,2 miljard euro baten eigen fondsenwerving, waarvan 1,3 miljard euro (ook 21%) uit nalatenschappen.

• Van de 221 organisaties die in 2018 inkomsten uit nalatenschappen hebben gerapporteerd waren er 158 die ook in 2009 inkomsten uit nalatenschappen hebben gerapporteerd. De gemiddelde jaarlijkse groei (de zogeheten CAGR) voor die zelfde groep in de periode 2009 - 2018 was 3,5%.

Als je nog niet was overtuigd van het potentieel van nalatenschappenwerving dan ben je dat hopelijk nu wel.

Toen ik bij Artsen zonder Grenzen werkte (2006-2010) heb ik zelf het eerste wervingsprogramma voor nalatenschappen opgezet. In 2006 ontving AzG bijna 26 miljoen euro aan totale inkomsten uit fondsenwerving. En al jarenlang ontving zij (redelijk spontaan) zo’n 6 miljoen euro aan inkomsten uit nalatenschappen, oftewel 24%. Toen ik in 2010 van baan wisselde naar Greenpeace International hadden we de totale fondsenwerving inkomsten laten groeien naar 46 miljoen euro. De inkomsten uit nalatenschappen waren ook gestegen naar bijna 11 miljoen, oftewel 23%. En mooi om te zien: In 2018 had AzG een totale inkomsten uit fondsenwerving van 60 miljoen euro met 15 miljoen euro inkomsten uit nalatenschappen. Nog steeds 25%…

Logischerwijs zijn nalatenschappen de kroon op het werk van donateur-gerichte fondsenwerving en relatiemanagement. Dus denk alsjeblieft niet dat het geld automatisch binnen gaat stromen als je een nalatenschappenprogramma opzet. Het hele verhaal moet kloppen, van A tot Z. Ga maar na: als je moest kiezen, aan welke organisatie zou jij je hele hebben en houwen willen nalaten? Dat is een geweldig vertrouwen in de organisatie en een rotsvast geloof in de missie van de organisatie. Het doel van fondsenwerving in het algemeen, en het nalatenschappenprogramma in het bijzonder, is uiteraard om daar aan bij te dragen, maar je begrijpt ook dat donateurs gevoed worden door werkelijk alles wat de organisatie doet.

Is het gemiddelde aandeel van jullie inkomsten uit nalatenschappen over de afgelopen 5 jaar minder dan 20%? Dan laat je mogelijk hele grote inkomsten liggen. Doe het rekensommetje zelf maar eens. (In de eerder genoemde 221 organisaties zijn er maar liefst 138 organisaties wiens aandeel lager was dan 20%.)