Sinds maart dit jaar staat de wereld op z’n kop. Wie had ooit gedacht dat we ons in de huidige situatie zouden bevinden. Naast persoonlijk drama en verdriet zijn er ook steeds meer organisaties die pijnlijk in de problemen komen. Ik heb niet over de booking.com’s van deze wereld. Maar over de duizenden culturele instellingen die ons land rijk is: musea, theaters, bioscopen, concertzalen, festivals en podia. De organisaties die ons plezieren, inspireren, afleiden, ontwikkelen, vermaken, leren, in extase brengen, herinneren, verwonderen en verbijsteren. In feite alle organisaties die ons leven leuk en interessant maken.

Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft een mooie campagne gelanceerd. Er zo zijn er nog wel meer prachtige initiatieven, maar ik ben bang dat het allemaal te weinig op gaat leveren. Er is namelijk zo ontzettend veel geld nodig om te voorkomen dat veel van die prachtige organisaties kopje onder gaan. Natuurlijk is daar een hele duidelijke rol weggelegd voor de overheid. Gelukkig zijn ze vandaag weer met een extra steunpakket voor de culturele sector over de brug gekomen. Maar is het voldoende voor iedereen? De toekomst blijft onzeker.

Mijn advies: maak herrie.

Een van de gouden regels bij fondsenwerving is: Als je niet vraagt, dan krijg je ook niks. De culturele sector moet ten eerste meer van zich moet laten horen. Het gebeurt namelijk zelden dat donateurs voor je in de rij staan. Sterker nog, dat gebeurt nooit. In verhouding tot de lawine van ellende die zich straks mogelijkerwijs over de culturele sector uitstort vind ik het oorverdovend stil. Haalt iedereen echt alles uit de kast?

Maar als je dan de keuze hebt gemaakt om je uit te spreken, wat moet je dan zeggen? Hoe ga je mensen in beweging brengen?

Naast dat meer organisaties zich moeten uitspreken, moet de boodschap krachtiger worden overgebracht: herrie. Je moet (potentiële) donateurs wakker schudden, bij de strot grijpen en ze meenemen in het verhaal. Pas als we ze meenemen in de mogelijke consequenties van wat er nu speelt, dan worden de catastrofale gevolgen pas echt duidelijk. Die emotie zorgt ervoor dat mensen in actie komen. Die onvrede met de situatie zorgt ervoor dat mensen geld willen geven wanneer je ze vraagt. Ze willen helpen dat probleem op te lossen, want het is ze nu duidelijk dat het ook hún probleem is.

Zonder (enige vorm van) emotie, geen actie. Geen petitie-handtekeningen, geen vrijwilligers, geen donaties, geen donateurs.

Maar het gaat niet alleen om een hardere, maar ook een betere boodschap. Het gaat erom dat het verhaal zo wordt verteld dat de potentiële donateur centraal staat. What’s in it for them? De meeste campagnes die ik gezien heb gaan over banenverlies in de culturele sector, of het sluiten van museum of podia. Echter, half Nederland kampt met dezelfde mogelijke scenario’s binnen hun eigen sectoren en met hun eigen banen. Dat maakt een stuk minder indruk dan wanneer er een toekomst wordt uitgetekend waar het aanbod van concerten, films, toneel, cabaret en festivals bijna is verdwenen en iedereens leven vreselijk saai wordt. Dat spreekt tot de verbeelding voor de doelgroep. Daar willen mensen eerder voor in actie komen.

Ik hoop dat de culturele sector de corona-crisis overleeft. Maar als het water echt aan de lippen staat, dan moet elke culturele organisatie op de barricade gaan staan met een snoeiharde en gerichte boodschap. Vandaar mijn oproep aan de culturele sector:

maak herrie!

PS Ik zag onderstaand aanbod van Geer Oskam, Head of Development bij het Van Gogh Museum. Daar sluit ik me graag bij aan. Wil je eens van gedachten wisselen over je particuliere fondsenwerving? Laat het me weten.